សិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌
សិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌ គឺជាសិទ្ធិមនុស្សដែលជាសសរស្តម្ភស្នូលនៃប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌។ សិទ្ធិនេះអនុវត្តទាំងនៅក្នុងដំណើរការនីតិវិធីរដ្ឋប្បវេណី និងនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ។ ចំពោះដំណើរការនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ សិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌ គឺជាបណ្តុំនៃសិទ្ធិបុគ្គលផ្សេងៗច្រើនដែលហៅថាជា “សិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌” ហើយវាផ្តល់សិទ្ធិដល់មនុស្សម្នាក់ៗ និងគ្រប់រូបដែលរងការចោទប្រកាន់ពីបទព្រហ្មទណ្ឌទទួលបាននូវការប្រព្រឹត្តដោយយុត្តិធម៌ និងស្មើភាពគ្នា ខណៈដែលរដ្ឋជាអ្នកកំណត់នូវពិរុទ្ធភាព ឬភាពគ្មានទោសរបស់ពួកគេ។
គម្រោងសិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌នៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (“ម.ស.ម.ក”) គឺជាគម្រោងដំបូង និងមានតែមួយនៅកម្ពុជា ដែលធ្វើការប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិតក្នុងការលើកកម្ពស់ និងការពារការអនុវត្តសិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌។ ជារួម សិទ្ធិនេះមានបំណងបង្កើនភាពមិនលម្អៀង និងឯករាជ្យរបស់តុលាការកម្ពុជា តាមរយៈការគាំទ្រសិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌នៅក្នុងតុលាការកម្ពុជា។
គម្រោងសិទ្ធិទទួលបានជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌គោលបំណងជាក់លាក់ចំនួនពីរ៖ (១) ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយគោលគំនិតនៃសិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌ក្នុងចំណោមសាធារណជន តាមរយៈការលើកកម្ពស់ចំណេះដឹងស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌ និង (២) ដើម្បីបង្កើនការគោរពបទដ្ឋានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌នៅក្នុងតុលាការ តាមរយៈការសង្កេតការណ៍សវនាការ។ នៅក្រោមគម្រោងនេះ ម.ស.ម.ក បានផលិតកម្រងមេរៀនស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌។ កម្រងមេរៀនទាំងនេះរួមមានការពន្យល់លម្អិតទាក់ទងនឹងសិទ្ធិនីមួយៗ ព្រមទាំងផលិតជាប័ណ្ណព័ត៌មាន និងសំណួរសាកល្បងសមត្ថភាព។ កម្រងមេរៀនទាំងនេះអាចរកបានទាំងជាភាសាខ្មែរ និងអង់គ្លេស នៅលើវេទិកាអប់រំស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សរបស់ ម.ស.ម.ក។
- តើអ្វីជាសិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌?
- សិទ្ធិទទួលបានការសន្មតទុកជាមុនថាគ្មានទោស និងសិទ្ធិនៅស្ងៀម
- សិទ្ធិមានសេរីភាព, សិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះក្នុងពេលវេលាមួយសមរម្យ (ឬត្រូវដោះលែង) និងសិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយគ្មានពន្យារពេល
- សិទ្ធិយល់ដឹងពីប្រភេទ និងមូលហេតុនៃការចោទប្រកាន់
- សិទ្ធិមិនត្រូវបានបង្ខិតបង្ខំឱ្យសារភាពអំពីពិរុទ្ធភាព ឬការផ្តល់សក្ខីកម្មប្រឆាំងនឹងខ្លួនឯង
- សិទ្ធិទទួលបានមធ្យោបាយ និងពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីរៀបចំការពារក្តី និងសិទ្ធិនិយាយជាមួយមេធាវី
- សិទ្ធិការពារខ្លួនដោយខ្លួនឯង ឬសិទ្ធិមានមេធាវី និងសិទ្ធិមានវត្តមាននៅពេលសវនាការ
- សិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយសាលាជម្រះក្តីដែលមានសមត្ថកិច្ច ឯករាជ្យ និងមិនលម្អៀង
- សិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះជាសាធារណៈ
- សិទ្ធិបង្ហាញភស្តុតាង (សិទ្ធិហៅ និងសាកសួរសាក្សី)
- សិទ្ធិទទួលបានសេចក្តីសម្រេចជាសាធារណៈ និងមានសំអាងហេតុ
- ការហាមឃាត់ការអនុវត្តអានុភាពប្រតិសកម្មនៃច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ (ឬគោលការណ៍នីត្យានុកូលភាព)
- ការហាមឃាត់ការវិនិច្ឆ័យទោសពីរដងចំពោះអំពើដដែល
- សិទ្ធិរបស់កុមារទំនាស់នឹងច្បាប់