កាលប្បវត្តិសិទ្ធិមនុស្សខាងក្រោមបង្ហាញពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនិងការរឹតត្បិតសិទ្ធិមនុស្សសំខាន់ៗមួយចំនួនដែលបានកើតឡើងនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាពីឆ្នាំ ២០១៣-២០២៣ និងយកលំនាំតាមកាលប្បវត្តិពីមុនរបស់យើងពីឆ្នាំ១៩៩៣ ដល់ ២០១២ ដែលអាចចូលទៅមើលបាននៅទីនេះ។
ឧប្បត្តិហេតុដែលបានកត់ត្រាក្នុងកាលប្បវត្តិសិទ្ធិមនុស្សពីឆ្នាំ ២០១៣-២០២៣ បង្ហាញការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សពីសំណាក់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានិងភាគីទីបី។ ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សទាំងអស់នោះទាក់ទងទៅនឹងបញ្ហាជាច្រើនរួមមានការសម្លាប់ក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ ការកាត់ទោសអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ការរំលោភយកដីធ្លី ការបណ្តេញចេញដោយបង្ខំ ការរឹតត្បិតសិទ្ធិក្នុងការជួបប្រជុំសិទ្ធិក្នុងការបង្កើតសមាគម និងការសំដែងមតិដោយសន្តិវិធី ការធ្វើទារុណកម្ម ការចាប់ខ្លួនការឃុំខ្លួនតាមអំពើចិត្ត និងការបង្កើតច្បាប់និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនឹងសិទ្ធិមនុស្ស។ ព័ត៌មានដែលកត់ត្រាទៅក្នុងកាលប្បវត្តិសិទ្ធិមនុស្សនេះត្រូវបានប្រមូលមកពីអត្ថបទព័ត៌មានទាំងជាភាសាខ្មែរ និងអង់គ្លេស ពីគម្រោងឃ្លាំមើលសេរីភាពមូលដ្ឋានរបស់ ម.ស.ម.ក ព្រមទាំងវិចារណកថា និងការវិភាគផ្សេងៗដែលបានចេញផ្សាយដោយអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលធ្វើការលើបញ្ហាទាំងនេះ។
ការរៀបរាប់ដោយសង្ខេបនៅក្នុងនេះគឺមានអមដោយ តំណភ្ជាប់ទៅនឹងអត្ថបទសារព័ត៌មានដែលរាយការណ៍អំពីព្រឹត្តិការណ៍ឬការងាររបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការយ៉ាងសកម្មនៅក្នុងវិស័យនេះ។ សូមរំលឹកថាករណីដែលបានកត់ត្រាក្នុងកាលប្បវត្តិសិទ្ធិមនុស្សនេះគឺសុទ្ធសឹងតែជាករណីដែលមានការចាប់អារម្មណ៍ពីសំណាក់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឬអង្គការសង្គមស៊ីវិលដោយសាវាមានលក្ខណៈលេចធ្លោ។
ដូច្នេះកាលប្បវត្តិសិទ្ធិមនុស្សនេះគឺគ្រាន់តែជាតំណាងនៃចំណែកតូចមួយនៃចំនួនការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាក់ស្តែងដែលកើតឡើងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ។
-
-
ភ្នំពេញ
ការរឹតត្បិតលើសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិ ប្រមូលផ្តុំ និងសមាគម
អ្នកចូលរួមត្រូវបានរុញច្រាន បដាត្រូវបានដកហូត និងក្រុមមនុស្សជាច្រើនត្រូវបានបំបែកពីសំណាក់នគរបាលបង្ក្រាបកុបកម្ម និងបុគ្គលិកសន្តិសុខ នៅក្នុងពិធីប្រមូលផ្តុំដោយសន្តិវិធីមួយដើម្បីរម្លឹកព្រឹត្តិការណ៍លើកទីពីរនៃបាញ់សម្លាប់នៅលើផ្លូវវែងស្រេង។
-
-
ភ្នំពេញ
ការបង្កើតច្បាប់ និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនឹងសិទ្ធិមនុស្ស
ច្បាប់់ស្តីពីទូរគមនាគមន៍ដែលមានលក្ខណៈរឹតត្បិតខ្លាំងត្រូវបានអនុម័ត។ ក្រុមសង្គមស៊ីវិលព្រមានថា ច្បាប់នេះនឹងប៉ះពាល់ទៅលើសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិ និងឯកជនភាពរបស់បុគ្គល។
-
រតនៈគិរី
ការកាត់ទោសលើអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស
សកម្មជនសិទ្ធិដីធ្លីមានលោក សួត សឿន លោក អែម ចាន់ និងលោក ជ្រឹក ទួក ត្រូវបានសាលាដំបូងខេត្តរតនៈគិរីកាត់ទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេលពីរឆ្នាំ។ ការកាត់ទោសនេះធ្វើឡើងក្នុងបរិបទនៃទំនាស់ដីធ្លីដែលបានចាប់ផ្តើមក្នុងឆ្នាំ២០១២ នៅពេលដែលកម្មករជួលដោយឈ្មួញម្នាក់នៅរាជធានីភ្នំពេញបានចាប់ផ្តើមឈូសឆាយដីរាប់រយហិកតាក្នុងស្រុកបរកែវ ដោយមានការគំាទ្រពីនគរបាលប្រដាប់ដោយអាវុធ។
-
ភ្នំពេញ
ទារុណកម្ម ការចាប់ខ្លួន និងការឃុំខ្លួនខុសច្បាប់
សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញចេញដីកាបង្គាប់ឱ្យចាប់ខ្លួនលោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណៈបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍នៃរដ្ឋសភាប្រើប្រាស់ដីកាចាប់ខ្លួននេះជាមូលដ្ឋានដើម្បីដកតួនាទីជាសមាជិករដ្ឋសភារបស់លោក សម រង្ស៊ី។
-
ភ្នំពេញ
ការគំរាមតាមផ្លូវកាយ និងតុលាការទៅលើអ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស
លោក ញ៉យ ចំរើន និងលោក គង់ សភា ដែលជាតំណាងរាស្ត្រគណៈបក្សជំទាស់ ត្រូវបានវាយដំនៅខាងក្រៅរដ្ឋសភាខណៈមានការតវ៉ាមួយជំទាស់នឹងលោក កឹម សុខា អនុប្រធានគណៈបក្សសង្គ្រោះជាតិ រហូតមានអំពើហិង្សា។ ក្រោយមក ការស៊ើបអង្កេតបង្ហាញថា សមាជិកនៃកងអង្គរក្សរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីជាអ្នកវាយប្រហារ។
-
-
កោះកុង
ទារុណកម្ម ការចាប់ខ្លួន និងការឃុំខ្លួនខុសច្បាប់
លោក វ៉ែន វ៉ន ដែលជាសកម្មជនបរិស្ថាន និងជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិច ត្រូវបានចាប់ខ្លួនពីបទប្រមូលអនុផលព្រៃឈើដោយគ្មានលិខិតអនុញ្ញាត និងការបំផ្លិចបំផ្លាញវត្ថុតាង។ បទចោទប្រកាន់ទាំងនេះផ្តើមចេញពីការសាងសង់មណ្ឌលតូចមួយសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរណ៍ និងជាទីសម្រាប់ប្រជុំរបស់សកម្មជនមូលដ្ឋានក្នុងជ្រលងអារ៉ែង។
-
ភ្នំពេញ
ការរឹតត្បិតលើសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិ ប្រមូលផ្តុំ និងសមាគម
នគរបាល និងកងរាជអាវុធហត្ថរារាំងបាតុករក្នុងការធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅកាន់គេហដ្ឋានរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន នៅទិវាលំនៅដ្ឋានពិភពលោក។ ក្រុមបាតុករទាំងនោះបានធ្វើដំណើរដោយសន្តិវិធីពីសហគមន៍ដីក្រហមឆ្ពោះទៅកាន់រដ្ឋសភា ជាទីដែលពួកគាត់ត្រូវដាក់ញត្តិទៅកាន់តំណាងរាស្ត្រ។
-
-
កំពត
ទារុណកម្ម ការចាប់ខ្លួន និងការឃុំខ្លួនខុសច្បាប់
លោក លី កឹមធុយ និងលោក លី កឹមហៀង ត្រូវបានចាប់ខ្លួន បន្ទាប់ពីការតវ៉ាមួួយពាក់ព័ន្ធទៅនឹងទំនាស់ដីធ្លីក្នុងខេត្តកំពត។ អ្នកទាំងពីរទាមទារដើម្បីឱ្យពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារនៅឃុំអភិវឌ្ឍន៍តេជោ ស្រុកឈូក ទទួលបានដីឡូតិ៍ដែលត្រូវបានសន្យាថានឹងប្រគល់ជូនដល់ពួកគាត់។
-
កោះកុង
ទារុណកម្ម ការចាប់ខ្លួន និងការឃុំខ្លួនខុសច្បាប់
អ្នកតវ៉ាចំនួន១៧នាក់ រួមមានទាំង បុគ្គលិកអង្គការ និងអ្នកធ្វើការផ្នែកព័ត៌មាន ត្រូវបានចាប់ខ្លួន បន្ទាប់ពីការតវ៉ាដោយសន្តិវិធីមួយដែលជាការបង្ហាញពីការគំាទ្រជម្លោះដីធ្លីរបស់សហគមន៍ជីខក្រោម។ អ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស និងអ្នកជួយសង្គ្រោះរបស់អង្គការក៏ស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកត្រូវបានឃុំខ្លួនផងដែរ។
-
-
ភ្នំពេញ
ទារុណកម្ម ការចាប់ខ្លួន និងការឃុំខ្លួនខុសច្បាប់
យុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា ដែលជានិស្សិតសាកលវិទ្យាល័យខេមរៈ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន បន្ទាប់ប្រកាសឱ្យមាន «បដិវត្តន៍ពណ៌» តាមរយៈបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក។ លោក អំ សំអាត មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់អង្គការលីកាដូ រិះគន់ចំពោះសេចក្តីសម្រេចនោះ ព្រោះថាការបង្ហោះរបស់យុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា «គ្រាន់តែជាការបញ្ចេញគំនិត»។
-
កោះកុង
ទារុណកម្ម ការចាប់ខ្លួន និងការឃុំខ្លួនខុសច្បាប់
សកម្មជនអង្គការមាតាធម្មជាតិ គឺ លោក ទ្រី សុវិគា លោកសាន់ ម៉ាឡា និងលោក ស៊ីម សំណាង ត្រូវបានចាប់ខ្លួនបន្ទាប់ពីបដិសេធបង្ហាញខ្លួនដើម្បីសាកសួរទាក់ទងទៅនឹងការចូលរួមរបស់ពួកគេក្នុងការតវ៉ាលើការបូមខ្សាច់។ សកម្មជនអង្គការមាតាធម្មជាតិម្នាក់ទៀត ឈ្មោះ ម៉េង ហេង ចោទប្រកាន់នគរបាលថាបានអានដីកាចាប់ខ្លួនមិនច្បាស់លាស់ និងបានដកហូតទូរសព្ទរបស់អ្នកដែលបានថតសកម្មភាពចាប់ខ្លួននោះ។
-
កោះកុង
ការរឹតត្បិតលើសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិ ប្រមូលផ្តុំ និងសមាគម
អ្នកគាំទ្រចំនួន ៤០ នាក់របស់សកម្មជនអង្គការមាតាធម្មជាតិដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួន មានលោក ទ្រី សុវិគា លោកសាន់ ម៉ាឡា និងលោកស៊ីម សំណាង ត្រូវបានរារាំងពីសំណាក់អាជ្ញាធរមិនឱ្យចូលទៅកាន់ក្រុងកោះកុងដែលជាកន្លែងដែលអ្នកទាំងនោះគ្រោងរៀបចំការតវ៉ានៅខាងក្រៅសាលាដំបូងខេត្ត។
-
ភ្នំពេញ
ទារុណកម្ម ការចាប់ខ្លួន និងការឃុំខ្លួនខុសច្បាប់
លោក ហុង សុខហួរ ដែលជាសមាជិកព្រឹទ្ធសភាមកពីគណៈបក្សជំទាស់ត្រូវបានចាប់ខ្លួនក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដោយត្រូវបានលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចោទប្រកាន់ពីបទក្បត់ជាតិទាក់ទងទៅនឹងការបង្ហោះសារនៅលើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក។
-
ភ្នំពេញ
ទារុណកម្ម ការចាប់ខ្លួន និងការឃុំខ្លួនខុសច្បាប់
ព្រឹទ្ធសភាមកពីគណៈបក្សជំទាស់ទាក់ទងទៅនឹងការបង្ហោះសារមួយនៅលើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក។ ការបង្ហោះឯកសារនោះបរិយាយពីអនុសញ្ញាក្លែងក្លាយរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាម ដែលថាសម្តេចហេង សំរិនសម្រេចរំលាយព្រំដែនរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
-
ភ្នំពេញ
ការគំរាមតាមផ្លូវកាយ និងតុលាការទៅលើអ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស
កងរក្សាសន្តិសុខខណ្ឌដូនពេញវាយដំលើសកម្មជនសិទ្ធិដីធ្លី និងអ្នកសារព័ត៌មាននៅជិតសាលារាជធានីភ្នំពេញ។ កងសន្តិសុខទាំងនោះបានរារាំងអ្នកសារព័ត៌មានក្នុងការធ្វើការសម្ភាសសកម្មជន ព្រមទាំងប៉ុនប៉ងដកហូតម៉ាស៊ីនថតរបស់ពួកគេថែមទៀតផង។