ពេលវេលា និងទីតាំង
ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងទិន្នន័យបង្ហាញ និងវិភាគទិន្នន័យដែលប្រមូលបានពីការជំនុំជម្រះលើរឿងក្តីព្រហ្មទណ្ឌដែលបានសង្កេតនៅសាលាដំបូង: ក្រុងភ្នំពេញ ខេត្តកណ្តាល បន្ទាយមានជ័យ និងរតនគិរី ចាប់ពីខែសីហា ឆ្នាំ២០០៩ រហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន។
ការផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់លើការសង្កេតការណ៍សវនាការ
ការសង្កេតការណ៍សវនាការផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើសិទិ្ធទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយ យុតិ្តធម៌ដោយអនុលោមតាមបរិបទកម្ពុជា:
- សិទិ្ធទទួលបានការជំនុំជម្រះជាសាធារណៈ
- សិទិ្ធទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយគ្មានការពន្យាពេល
- សិទិ្ធយល់ដឹងពីបទចោទប្រកាន់
- សិទិ្ធទទួលបានការពន្យល់ប្រាប់សិទិ្ធ
- សិទិ្ធមានពេលវេលា និងមធ្យោបាយគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការការពារក្តី
- សិទិ្ធមានមេធាវី និងមានវត្តមាននៅក្នុងសវនាការ
- សិទិ្ធទទួលបានការសន្មត់ទុកជាមុនថាគ្មានទោស
- សិទិ្ធទទួលបានការជម្រះដោយតុលាការឯករាជ្យ និងមិនលំអៀង
- សិទិ្ធបង្ហាញភស្តុតាង (រួមទាំងសិទិ្ធហៅ និងសាកសួរសាក្សី)
- សិទ្ធិដឹងឮភស្តុតាងរបស់ភាគីម្ខាងទៀតសម្រាប់រៀបចំការការពារក្តី
- សិទិ្ធមិនឆ្លើយដាក់បន្ទុកខ្លួនឯង (មិនសារភាពអំពីពិរុទ្ធភាពដោយសារការបង្ខិតបង្ខំ ឬការលួងលោម)
- ការហាមចំពោះការអនុវត្តអានុភាពប្រតិសកម្មនៃច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ (ត្រូវបានកាត់សេចកី្តសម្រាប់បទល្មើសមួយដែលមិនមែនជាបទល្មើសនៅពេលដែលប្រព្រឹត្ត)
- សិទិ្ធជនជាប់ចោទជាអនីតិជន
រចនាសម្ព័ន្ធ
ដើម្បីកត់ត្រាទិន្នន័យពាក់ព័ន្ធនឹងសវនាការប្រកបដោយប្រសិទិ្ធភាព និងគ្រប់គ្រាន់ មជ្ឈមណ្ឌលសិទិ្ធមនុស្សកម្ពុជា បានបង្កើតតារាងសង្កេតការណ៍សវនាការមួយសម្រាប់ប្រើនៅតុលាការដោយមន្ត្រី សង្កេតការណ៍សវនាការ។ តារាងសង្កេតការណ៍សវនាការនេះ មានលក្ខណៈសមស្របខ្លាំងចំពោះ គម្រោងសង្កេតការណ៍សវនាការ និងរាប់បញ្ចូលនូវសំនួរប្រមាណជា៧០សំនួរ ដោយចម្លើយទៅនឹង សំនួរទាំងនេះ បង្ហាញថាតើមានការគោរពនូវសិទិ្ធទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌ដែរឬទេ។ សំនួរភាគច្រើនមានចម្លើយចំនួន៤ : មាន ("Y") គ្មាន ("N") មិនពាក់ព័ន្ធ ("N/A") ឬមិនមានព័ត៌មាន ("I/U")។ មជ្ឈមណ្ឌលសិទិ្ធមនុស្សកម្ពុជាបានបង្កើតនូវឧបសម្ព័ន្ធដែលមានមួយទំព័រភ្ជាប់ទៅនឹងតារាងសង្កេត ការណ៍សវនាការសម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងការជំនុំជម្រះក្តីដែលពាក់ព័ន្ធនឹងអនីតិជន។ តាមរយៈតារាង សង្កេតការណ៍សវនាការនេះ មន្ត្រីសង្កេតការណ៍សវនាការតាមដានការគោរពនូវសិទ្ធិទទួលបានការ ជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌ក្នុងការជំនុំជម្រះក្តីទាំងមូល និងតាមដាននូវសិទិ្ធទទួលបានការជំនុំជម្រះក្តី របស់ជនជាប់ចោទនីមួយ។
ដើម្បីឲ្យមានការយល់ច្បាស់ចំពោះតារាងសង្កេតការណ៍សវនាការ មជ្ឈមណ្ឌលសិទិ្ធមនុស្សកម្ពុជា បានចងក្រងនូវសេចក្តីណែនាំដែលងាយស្រួលយល់ដើម្បីធានាការបកស្រាយដូចគ្នានៃសំនួរ របស់តារាងសង្កេតការណ៍សវនាការនីមួយៗ និងការយល់ដឹងពីមូលដ្ឋានគតិយុត្តិ និងគោលបំណងរបស់សំនួរនីមួយ។ សេចក្តីណែនាំសី្តពីតារាងសង្កេតការណ៍សវនាការ មានសារៈសំខាន់សម្រាប់ធានា ដល់ការយល់ដឹងយ៉ាងទូលំទូលាយនូវសំនួរនីមួយៗ និងជួយធានាឲ្យមាននូវភាពចុះសម្រុងគ្នាក្នុងចំណោមមន្ត្រីសង្កេតការណ៍សវនាការនៅពេលបច្ចុប្បន្ន និងអនាគត។ ឧបករណ៍ផ្សេងទៀតដែល កំណត់ពីច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិដែលពាក់ព័ន្ធ ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើសំនួរនីមួយៗក្នុងតារាងសង្កេតការណ៍សវនាការគឺ បញ្ជីច្បាប់ត្រូវបានផ្តល់ជូនទៅមន្ត្រីសង្កេតការណ៍សវនាការ ដើម្បីអាចឲ្យងាយស្រួលក្នុងការយោងទៅរកច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិដែលពាក់ព័ន្ធ ដោយសង្កត់ធ្ងន់ទៅការសង្កេតការណ៍សវនាការលើសិទិ្ធទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុតិ្តធម៌ម្តងមួយ។
មន្ត្រីសង្កេតការណ៍សវនាការត្រូវគោរពនូវកាតព្វកិច្ចមួយចំនួនដូចជាការមិនជ្រៀតជ្រែក ភាពមិនលំអៀង និងការរក្សាការសម្ងាត់ដែលមានកំណត់នៅក្នុងក្រមសីលធម៌។
នីតិវិធីសង្កេតការណ៍សវនាការ
ស្របតាមគោលបំណងរបស់គម្រោង មន្ត្រីសង្កេតការណ៍សវនាការម្នាក់ត្រូវបានចាត់ឲ្យទៅសង្កេត ការណ៍សវនាការនៅតុលាការនីមួយៗ ដោយអាចធ្វើឲ្យមន្ត្រីសង្កេតការណ៍សវនាការស្គាល់ច្បាស់ពី តុលាការដែលពួកគេត្រូវបានចាត់ឲ្យទៅសង្កេតនោះ និងអាចបង្កើតនូវទំនាក់ទំនងល្អជាមួយចៅក្រម និងបុគ្គលិកតុលាការ។ មជ្ឈមណ្ឌលសិទិ្ធមនុស្សកម្ពុជា បានសង្កេតការណ៍សវនាការដោយផ្អែកទៅលើតារាងពេលវេលារបស់តុលាការដើម្បីបង្កើតនូវទិន្នន័យជាក់លាក់ និងគំរូសាកដែលមិនបានព្រាងទុកជាមុន។
ចំពោះការចូលរួមសវនាការនីមួយៗ ទិន្នន័យត្រូវបានកត់ត្រាដោយផ្ទាល់ចូលក្នុងតារាងសង្កេតការណ៍ សវនាការ។ ព័ត៌មានដែលរកឃើញមានកំណត់ត្រឹមតែដំណើរការសវនាការប៉ុណ្ណោះ ហេតុដូច្នេះហើយ មិនមានការសំភាសន៍ ឬកិច្ចសន្ទនាបន្ថែមទេ លើកលែងតែកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការកត់ត្រានូវការប្រកាសសាលក្រមជាសាធារណៈបន្ទាប់ពីសវនាការ។
ក្រោយសវនាការនីមួយៗ ទិន្នន័យដែលបានមកពីតារាងសង្កេតការណ៍សវនាការត្រូវបញ្ចូលទៅក្នុង ប្រព័ន្ធទិន្នន័យ។ ប្រព័ន្ធទិន្នន័យ បង្ហាញពីសំនួរដែលមាននៅក្នុងតារាងសង្កេតការណ៍សវនាការ ហើយ ប្រព័ន្ធទិន្នន័យនោះ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយប្រើប្រាស់នូវប្រព័ន្ធ Microsoft Visual Basic។ បន្ថែមពីលើ តួនាទីស្តុកទុកទិន្នន័យដែលបានមកពីតារាងសង្កេតការណ៍សវនាការ ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងទិន្នន័យត្រូវបាន គេបង្កើតឡើងមកដើម្បីវិភាគនូវទិន្នន័យដែលស្តុកទុកនោះ ឧទាហរណ៍ដូចជាការពន្យាថេរវេលាឃុំខ្លួន បណ្តោះអាសន្នដែលនាំឲ្យលើសថេរវេលាកំណត់ដោយច្បាប់។ ខណៈដែលគម្រោងនេះបន្តដំណើរការប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងទិន្នន័យនឹងត្រូវអភិវឌ្ឍបន្ថែមទៀត។ បន្ទាប់ពីនោះប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងទិន្នន័យនឹងក្លាយជាបញ្ជីទិន្នន័យដ៏ទូលំទូលាយ និងជាធនធានដ៏មានតម្លៃសម្រាប់មជ្ឈមណ្ឌលសិទិ្ធមនុស្សកម្ពុជា និងអង្គការដទៃទៀតដែលធ្វើការលើកស្ទួយការជំនុំជម្រះដោយយុតិ្តធម៌នៅប្រទេសកម្ពុជា។